Abstrakt
This article explains organizational climate and organizational culture and presents a brief history of research. The role of national culture in understanding organizational culture and climate is explained through a specific focus on the system of Polish administration. The paper presents both theoretical literature and empirical research in the field of Polish organizational culture and climate with due respect to dysfunctions. Recommendations are made for additional thinking and research. The purpose of the study is to discover the perception of the organizational climate in the Polish system of administration from the opinions of civil servants and address this perception with the scientific literature that reveals how the Polish administration institutions possess an organizational climate and culture flawed by anti-efficiency and pathological phenomena. The results of the research indicate that despite the disconnect between the more negative image of organizational climate presented in the literature and the opinions expressed by the surveyed civil servants, large improvements are necessary to make the climate more efficient according to the latest Western standards.
Bibliografia
Banajski, R. (2007). Etos urzędników administracji państwowej a etos urzędników administracji samorządowej. Elementy wspólne i różnice [In:] Bąk, D., ed., Etos urzędnika (p. 149–162). Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Barbera, K.M. (2014). The Oxford handbook of organizational climate and culture. Oxford University Press.
Bąk-Grabowska, D. (2010). Kształtowanie kultury organizacyjnej w urzędach administracji samorządowej. „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Nauki Społeczne”, 2(129).
Czubocha, K. (2016). Unijne i krajowe uwarunkowania funkcjonowania administracji publicznej w Polsce po 1989 r. w świetle dorobku socjologii [In:] Trembicka, K., Petrecka, B., Rejman, K., eds., Europa wobec współczesnych zagrożeń: wybrane zagadnienia (p. 175–186). Jarosław: Wydawnictwo PWSTE.
—— (2022). Ocena funkcjonowania polskiej administracji publicznej po 1989 r. (wybrane zagadnienia) [In:] Pachkovskyy, Y., Petrecka, B., Czubocha, K., eds., Wybrane wyzwania w administracji (p. 83–96), Jarosław: Wydawnictwo PWSTE.
—— (2023). Kultura organizacyjna polskiej administracji publicznej w kontekście polskiej kultury narodowej (aspekty antyefektywnościowe) [In:] Pachkovskyy, Y., Petrecka, B., Czubocha, K., eds., Administracja w praktyce – nowe wyzwania (p. 175–192.). Jarosław: Wydawnictwo PWSTE.
Dolewska, Z. (2017). Nieprawidłowości w zarządzaniu zasobami ludzkimi w samorządzie na przykładzie urzędu miasta [In:] Wojciechowski, M., Patora-Wysocka, Z., eds., Zarządzanie w samorządzie terytorialnym (p. 105–122). Łódź–Warszawa: Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk.
Durniat, K. (2012). Polish adaptation of L. Rosenstiel's and R. Boegel's organizational climate diagnosis questionnaire. „Polish Journal of Applied Psychology”, 10(1).
Hatch, M.J. (2002). Teoria organizacji. Warszawa: PWN.
Hensel, P. (2011). Kulturowe bariery reformowania administracji publicznej – wyniki badania empirycznego. „Zarządzanie Publiczne”, 18.
Kasemsap, K. (2017). Unifying a framework of organizational culture, organizational climate, knowledge management, and job performance [In:] Organizational Culture and Behavior: concepts, methodologies, tools, and applications (p. 327–355). IGI Global.
Kieżun, W. (2013). Patologia transformacji. Warszawa: Wyd. Poltext.
Makin, P., Cooper, C., Cox, Ch. (2000). Organizacje a kontrakt psychologiczny. Zarządzanie ludźmi w pracy. Warszawa: PWN.
Mikuła, B. (2000). Klimat organizacyjny a kultura organizacyjna – próba systematyzacji pojęć. „Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie”, 3.
Młodzik, L. (2014). Kultura organizacyjna w instytucji publicznej. Zielona Góra: Wydawnictwo Stowarzyszenia Maximus Primus.
Moran, E.T., Volkwein, J.F. (1992). The cultural approach to the formation of organizational climate. “Human relations”, 45(1).
Nolan, T., Küpers, W. (2009). Organizational Climate, Organizational Culture and Workplace Relationships [In:] Morrison, R.L., Wright, S.L. (eds.), Friends and Enemies in Organizations (p. 57–77). London: Palgrave Macmillan.
Pietruszka-Ortyl, A. (2016). Dysfunkcje i patologie kultury organizacyjnej w perspektywie Polski. „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, 46.
Rosenstiel L., Boegel R. (1992). Betriebsklima geht jeden an. München: Staatsministerium für Arbeit, Familie u. Sozialordnung.
Schneider, B., Ehrhart, M.G., Macey, W.H. (2011). Perspectives on organizational climate and culture [In:] Zedeck, S. (ed.), APA handbook of industrial and organizational psychology, Vol. 1. Building and developing the organization (p. 373–414). American Psychological Association.
—— (2013). Organizational climate and culture. “Annual review of psychology”, 64(1).
Seredocha I. (2013). Kierunki zmian w kulturze organizacyjnej jednostek administracji samorządowej: oczekiwania pracowników samorządowych. „Ekonomiczne Problemy Usług”, 108.
Srokowski, Ł. (2010). Doświadczenia zawodowe managerów dolnośląskich a zmiany kultury zarządzania w Polsce. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, Doctoral thesis.
Tadesse Bogale, A., Debela, K.L. (2024). Organizational culture: a systematic review. “Cogent Business & Management”, 11(1). DOI: 10.1080/23311975.2024.2340129.
Wziątek-Staśko, A., Krawczyk-Antoniuk, O. (2021). Pro-efficiency model of the organizational climate. “Journal of Organizational Management Studies”. DOI: 10.5171/2021.216.